Hnam leh khawtlang kan thang a, chhungkua leh YMA kan tang tlang a, he sualna thlipui hian kian lam a pan tan deuh emaw ni chu aw kan ti ta deuh pawh a ni maithei. Nimahsela, an seilen lai a thlipuiin a nuai fo thingkung te chu an zia a herh kumkhua, kan ti ang deuh hian, thalai nun hi ruihhlo thlipui hian nasa takin a nuaiin a ti khawlo zui thin a ni. Kan hre awm e; HIV-AIDS, Hepatitic B/C, rilru lam buaina, pianphunga rualban lohna, ldt. Heng te hi kan hre tlang lawn hle, tlem a nitin nunkawng, nunphung leh hriselna lam kaihhnawih lehzualte kan sawi zuai zuai teh ang.
Kut leh ke a vung ber bur a, a mawi lo; chu chu kan hria, mipui mimir pawhin eng teh vakah kan ngai lova ngaiah kan nei tawh ni awm tak a ni. Heng kut/ke vung ber bur te hian a tuartu nun a tihrehawm hle a ni. A rit a, a khawng a, nitin nunphunga chetvel a ti harsa a nasa takin an nun a ti thuanawmp a ni. A lan mawi lohna kha chu khuh boh theih a. Chet khawrna leh midang ruala pen ve theihlohna erawh ‘pianphunga rualbanlohna’ a ni ringawt mai. Pem, pan leh tawih ringawt bak hi a tam a ni.
Hetiang kut ke vung ber bur te hian hliam an tuar hma a, awlsam te a hliam theih an ni. Va intihpalh leh accident bur kher pawh a ngai lo. Ho te te ah a pilh in a vun belhchhah a, nasa taka punlun in chu chuan vung reh theih lo, tur ut ut a na leh hnai la (septic) te in a chhuah thei a ni. Chutianga a lo awm chuan enkawl dam harsa tawh tak a ni. A tuartu tan lah hrehawm namen lova nasa a lo ni bawk si.
Engvang a chutia lo awm mai bik nge ni le? A hman loh dan tur leh hman lohna tur a hman anih avang khan damdawi khan thisen zem leh zam tesep (lymphatics) te a tichingpen zova, khalai taksa bung bik a thisen kal dan tidanglamin a ti khaihlak zova, chu mi chu taksa in lo siamthat a tum na lamah phuartu har (fibrosis) a lo insiam ve leh zel a, chung chuan thisen kaldan a ti danglam lehzual thin. Chutah meuh chuan khalai taksa peng bik kha chu saum tho hlim ang mai; ruh, tihrawl, diarduar, thisenzam leh thazam leh vun kha taksa tuihnangah khan a inchiahpuam ul thin ta mai a ni. Chu chu taksa nihphung pangngai ni hek lo le, hman rim emaw, thlah zal lutuk emaw, tihpalh zeuh chuan a vung a zual a, thisen hnianghnar ta lo chu a tihtheih chhiat lehzualna lam a pan ta mai thin a ni. A rahchhuah chu thihna a ni fo thin. Chu mai a la ni nang; kap, zak leh nghawngah te an lo inchiu tawh anih phei chuan kut ke lama thisen lutchhuak ve thei chhun te kha khing lai check pointah khian tlang zo lovin khuarkhurum mawng nei lo chhawng hnih a tla ang hlauh a chanchhia an ni ta mai thin a ni.
Insawithaihna lam pawh a ni lo bawk a sawi zel teh ang. Hetia kutke vung cher chur te a lo pun a, panchhia damthei lo meuh a rawn chhuah chuan a dam har em em mai lehnghal a, a tuartu tan chuan JOBA tia hming thlak mai pawh a chakawm rum rum ta ve ang. Thisen kalphung leh saum bur a chiah ang mai a lo nihtakah chuan, tisa pangngaiin hliam leh pem tidam tura hma a lak ang khan thapui a thawh thei ta si lova, rei tak, hrehawm taka tawrh hnuah hmel mawi lo zetin a damchhuak ve mial hlauh thin chauh a ni. Chumi chhung zawng chuan; sum, hun, tha leh zung leh rilru ngaihtuahna chhiarsen leh tlem sen angai thin a ni. Vanneihthlak taka a lo dam pial anih chuan a hmabak chu fimkhur zawka inenkawl leh invawn uluk a ni. Rilru lama inthlahrunna leh sum lam harsatna ten a lo tlakbuak phei chuan, an nun a khawngaihthlak thei hle a ni. Vun ser leh duk cher chur te leh zungtang chhum bung leh her tlei tlui te chu ka sawi kai tawh lo mai ang.
Aw le, a tira ka sawi ang khian drugs addict tih leh HIV..... etc tih hi chu kan hre fur, ninawm khawpin kan tlangaupui. Chumi piah lamah chuan nasa takin nun leh hriselna a nghawng a, sum pai a khawrh a, nunphung a tikhaihlak a, hlim-lawm a ti khingbai fo thin. Kan ramah ruihhlo hmansual a nep chho a kan ngai anih pawhin, a lo ti tawh thin te zingah heng harsatna leh a bak te hi a awm chho zel dawn tih i hai lovang u. Chu chu hria in kan thalaite; kan tu leh fate hi nasa takin ruihhlo hmansualin a ken tel harsa kan hriat leh hriat lem loh te laka fihlim thei turin tan i lak thar pui teh ang u. Chu chu ka thupui a ni, a la tlai lo, tlai erawh a tlai tep a ni. Tawp thut teh ang.
Ka lawm e.
...khrum
This comment has been removed by the author.
ReplyDeleteGPRS a rawn tha ve ta hlawl a, i thuziak ka chhiar nghal. Blog hi i siam lovang tih ka hlau thin mang e. Health lampang thuziak hi chu a hlu bik ka ti tlat thin. A dang pawh lo ziak zel rawh.
ReplyDeleteRuihhlo bawiha tluk luh hi a awlsam hle a, tal chhuah erawh a harsa hle thung. Tha duh miah lo, zilh zilh pawha sawt reng reng lo, sual kawng zawh lui tlat zel, "thil tha lo" nia miin an sawi ang apiang tih ve chhin tum zel an awm a, hengte hian lu an va tihai thin tak em.
Tunlai tak hian tlangval ban lian pui pui, hnek nat hmel tak tak nih kha zahthlakah an ngai tan deuh emaw ni chu aw ka ti deuh, mahse an fing a, a "in" lamah an tuan nasa hle an ti.
Hotupa caribou i ti lawmawm thin ngawt mai, nang nge nge. Mizo blog khawvel pa nih i phu hliah hliah mai. Engatinge ni GPRS te a lo that loh mai mai ni.
ReplyDeleteKa blog hmelhmang hi kan ti danglam ve chhin a, enge i ngaihdan. A hma a mi kha tlemin a chep deuh a, a tha zawk in hriat chuan han sawi teh u.
...khrum
Post hlu tak leh ngaihnawm tak a ni e.
ReplyDeleteTunlai chu ka buai haw vanglai a ni a, ka rawn lut lawk ta lo va, min lo hrethiam teh.
I blog hi a va thar tha var var ve! Post tha tak a ni e. Mitin hian mawhphurhna kan nei theuh a ni, i'n ti ringawt mai teh ang. (Tunlai chu ka hman em em lo va, facebook-ah ka lang leh zuai thina a ni mai a. Blog pawh ka lut khât khawp mai. :D Keimah hian chawlh deuh hrim hrim ka duh deuh bawk nen.)
ReplyDeleteAva tha leh pek ve aw.
ReplyDeleteA awmzia ka ti. Hriat tur tha tak tak i lo chhawpchhuak a ni.
I lo misual ta zeuh zeuh a nuam hle mai. Lo lut ve zuai zuai thin rawh. Keini pawh kan lut zuai zuai alawm. :)
Kan hotute ka blogah hman leh hman lo vin in lo lut hram hram thin a ka lawm takzet zet a ni. Ber thla kan thleng chho tan a awllen lam chu kan hlat tial tial mai tih mai tur khawpin mitin mai hi kan buai tlang anih hi maw.
ReplyDeletePu RP: Buai thei a awm hi a tha lam vang anih chuan a tha ngai a lawm.
Ku TSa: dam ver vawr, fit zek zawk leh nung serh sawrh tur khawpin han hahchawl ta che. I blog lamah new post kan lo ngaichang reng ang.
Krista: i ti lawmawm thin khawp mai. Ka misual hman meuh lo a ni.
In blog theuh kha han update teh u khai.
...khrum