MUTHLU

Muthlu chu muhil si lo, meng bawk si lo hi a ni tih kan hre theuh awm e. Harhfim emaw, muhil tehfung hmanga teh chuan tui lai rap a ni ngei ang. Muthlu chu dinhmun laklawh a ding, nihnaa chiang lo, duh dan anga awm lo a ni. A hun leh hmun pawh thliar thei lo khawp a mahni duh dan ang lo tak a awm an ni fo thin.

Muthlu chuan a tum reng vang ni lovin, amaha nawr tu emaw, mawlh tu emaw a awm avangin meng thei lovin a mit a chhing thin a ni, chu mawlhtu chu mutchhuak a ni. Hun bi nei a taksa kalphung a insiksawi thin avangin hunbi nei takah mi an mu in an tho thin. Chutiang kalphung pangngai chu mi hrisel thate nihphung a ni. Chutih rual chuan zan men rei vang te, zan mut that loh vang te leh chhan dang hrang hrang avang ten mi a hun lo takah an mut a chhuak a, an muhil thin a ni. Mi thenkhatte phei chuan thatchhiat vang leh inthlahdah vang te pawh an ti, hei hi chu dik tluantlingah kei chuan ka pawm ve tlat lo!

Eng pawh chu lo ni se, mi a mutthluk chuan, a harhfim lo a, a muhil lo bawk a ni tih chu kan chiang e. Awm na hmun leh mutthlukna hmun azirin muthlu nih chu a mawi lo thei fo thin. Chuvang chu a ni ngei ang mi thenkhat ten khitiang ngaihdan te khi an neih. Taksa hahchawlhna hun tur pathianin a duan zan hunah, khum laizawla thinthi a han mut siai siai mai tluk hi a awm lo. Zan mu tur a mahni khum laizawla zal chuan mutthluk lam kan ngaihtuah tawh ngai lo, kan muhil mai thin. Chuti a nih si chuan muthlu nih chu a hun leh hmun lo taka thil ti nihna te pawh a ang zawmah lo maw? Enge in ngaih ve dan le?

Rinna nunah ngat phei chuan inring renga awm tur kan ni si a. Mutthluk pawizia chu kan hriat theuh kha, Eutuka pawh a muthlu vei a, a ring ruh sawh tliak khawpin tukverhah a tlak mai kha. Kan nitin nunah leh hnathawhnaah te hian kan muthlu em? Kan hanthawh tur thawk anga lang si, thawk tak tak si lo, belhchian dawn a, a lem lo ni mai si hian kan lo muthlu ve em tih hi inzawh nawn fo a tha hle mai. E khai, nang chu i muthlu lo anih hi, hei i chhiarchhuak chu a ni mai a lawm. Meng la chhing suh lem.

...khrum

Thuziak lamtluang

Scientific article ka ziak ve a.

Vawikhat na na na chu tiin theihpatawp chhuahin scientific article ka ziak ve alawm maw le. Thla tam fe chu ka thuziak behchhan tur thil zirchian chu ka bei ve a. Damlote ka kawm a, ka chhuizui a, ka zirchianga, thlalakte ka la a, ka invawngfel ve thlip thlep a, ka buai phian a nuam erawh ka ti hle. Tunhma lam khan ka puteho nen hetiang lam hi kan lo ti fo tawh thin a, khang hun lai kha chuan ka mawhphurhna leh chanvo kha a la tlem tham bawka hetiang em em hian an buai thin tih pawh ka lo hre ngai lova.

Chutia ka zirchian a, scientific article atana belhchian dawl tawk a tlawhchhan tur hmanrua ka neih takah chuan a ziah lamah ka ram tang ta a. A lo namai lo khawp mai. Saptawng ka ziak ve thiam ngawr ngawr a ni si a, duh ang anga thaikawi mai mai theih kha a lo ni der lo mai a. Scientific article tur a ni a, kan thuziak chuan awmzia a nei tur a ni a, a thu te a in phamanin chiangkuang tak leh mawi taka inkhaidiat chho tur a ni. Tin a sei lam leh ziak dan kalphungah lah bithliah a awm thlip thlep bawk a. Ka thuziak chu belhchian dawl a ni tur a ni a, ka thil zirchian phochhuah chu a lo chhiartute tana tangkai ngei tur leh thil hriatsa bak belhchhah a nei ngei tur a ni. Chung zawng zawng sawhnghet lehzual tur chuan thurawn hrang hrang lakkhawm leh ziahlan a la ngai cheu a, chung te chu awmze nei tak a tarchhuah leh thailan angai a, a ziahdan pawh bithliah awm thlap, chhun han pakhat pawh tihdanglam theih loh a ni. Thlalak leh thildang tarlan tur te pawh awmze nei tak leh bithliah nei thlip thlep vek a ni. A zirchian mah a har nak alaia, a ziahdan han har lehzel chu a luhai thlak khawp mai.

Chutah leh, indexed national journal pakhatah chhuah tur chuan ka han inpuahchah ve ta a, a hmaa ka lo buaina te kha chu nep te. Journal chuan website a lo nei a, tahchuan ka in register te te a, user ID leh password min lo pe thlap mai a. Thuziak hrang hrang te chu category hrang hrang a thenin an chhuah thin a. Ka article chu category khatah ka han submit ve phawt a, ni hnih thum chhung lek chuan ka submit na category atan kha chuan a chi lova, category dangah han ti tha ta che an rawn ti a, thuziak kalphung zawng zawng deuh thaw chu thlak danglam a ngai leh ta; internet kaltlanga submit a ni a, a ziaawm hlauh a. Tunhma lama kan lo tih thin kha chuan dakah registered letterin chhah ul hian kan thawn thin kha a ni a.

Ka han thlak danglam leh a, ka submit leh ta a, editorial boardin an lo thlithlai a, hei chu chhuah tlak a ni maithei a ni an tih te chu reviewers te hnenah an thawn thin chu lo niin, vanneihthlak takin review turin reviewers te hnenah ka article chu an thawn ta a. Khawvel a changkang tawh a, heng decision zawng zawng te hi internetah journal websiteah a en theih reng a, chu mai a ni lo, mobile phoneah min rawn update zat zat tawh mai a ni. Tichuan ka nghak ta ran mai a. Chawlhkar li hnuah chuan mobileah message ka dawnga, ‘ i article kha reviewers ten an comment a, website ah lo enchiang ta che’ tih hi a lo ni a.

Websiteah chuan ka lut a, ka inti tlangnel tan ta viau mai a, ka article chu ka han bihchiang a. Reviewer pasarih ngawt hian an ngaihdan te, zawhna te leh sawifiah ngai hi an lo ziak tlar dul mai a. Chung te chu chhan a, chumi mil chuan ka article chu chulmam a siam that tur a ni. Tin chhanna te chu reply template a thai lan a, thuziaka kan tihdanglamna line te chu ziah chhuah dap tur a ni. Siamtha chuan ka buai leh ta, a nuam chho zel phian mai. Edit in reply template nen chuan ka submit leh a, ka nghak leh ta vang vang mai a. Chawlhkar thum hnuah chuan mobileah message ka dawng leh a, a ngai te in websiteah chuan ka lut leh a. Reviewers tam zawk chu ka thuziak edit leh chhannaah chuan an lungawi a, pahnih khat chuan ka tawngkam hman thenkhat chu an duh dan a ni lo tih an tarlang a, ti danglamin ka submit leh a, hemi tum hi chuan kar khat chhung lekin a that tawk thu ka hmu ta. Ka submit tirh atang khan thla hnih a liam ta der mai. Tichuan editorial technical review stageah ka lut ta a, mail ka dawng a, kar 12-16 chhungin kan rawn contact leh ang che an ti a, nghah chhung chu a rei duh kher mai. An sawi ang ngei chuan thla thum hnuah chuan editors ten an duh ang thal a an chulmam leh kaihpharh, edited article chu an rawn tarchhuak a, chu chu download in uluk takin ka lo thlir nawn ve leh tur a ni. Hetah hian an duh uluk khawp mai a, punctuation leh sentence construction te leh thuziak kaihhnawih thil awm thei ang zawng zawng chu technical takin mi pahnihin an rawn siamtha ta a. Kei chuan ka lo en a, tha ka tih chuan an rawn edit anga thawn let tur a ni a, ka edit hnuhnun ber tum a ka kutchhuak anga kalpui ka duh pawhin chutia comment chuan thawn let leh tur chu a ni. Tha thei tur ang bera ka ngaih ang chuan ka thawn let leh ta a.

Kar khat chhung lekin mail ka dawng a, ‘ the editorial board is glad to inform you that your article .... is ready for publication in Indian journal...... and will be published ..... 2011’, tih hi a lo ni a, a lawmawm duh khawp mai. Chu mai a la ni lova, kha mi article bik copy te kha print chhuak a dawn theih niin copy engzat nge ka duh tih te, complementary copy free ** bak chu copy za zelah Rs ** chawi a print theih tur a ni tih te nen lam min rawn hrilh kilh kelh a, tunah zet chuan bu kan let ta tep e. Tichuan an sawi ang ngei chuan journalah chuan ka thuziak chu a rawn chhuak ve ta ngei a, ka submit atanga chhut chuan thla 9 zet a ral ta a ni. National journal tam zawkah hi chuan thuziak thehluh zaa sawmpanga 15% vel bak hi an chhuah lova a bak zawng chu hnawl a ni thin. Hetiang dinhmuna ka inhlangkai ve hi nuam ka ti a, vannei pawh ka inti hle a ni. Scientific articles ziak a chhuah thin tamtak ten an beih nasat tur zia leh tihtakzetna thinlung nena an thawhrim zia te pawh chiang zawkin ka hrechhuak a, a lo na mei lo a ni tih pawh hrechiang tawkin tunah chuan ka inngai ve ta. Journals thenkhatah te erawh chuan sum tamtak chawiin thuziak te pawh a chhuah theih ve tho tih pawh ka hai bik chuang lo, neih in a tlin ve si lo va le.

Hetiang teh hrep a beih angaih a hlawhtlin a harzia ka hriat hian thuziak mite hi ka ngaisang lehzual a ni. Mizoramah chanchinbu tamtakah thuziak chhuahna hmun leh kawng a inhawng a, a tam zawkah te hi chuan hetiang a kawng thui tak zawh pawh a ngai lo maithei a ni. Tin mahni blogah te phei chuan ‘kan thu thu kha’ kha a ni mai si a. Chuvang chuan kan tuina leh thiamna lam kawngah hi chuan thahnemngai takin midangte tana tangkai tur leh miten hre ve sela kan tih ang chi thuziak tha leh lukhawng nei te hi chu inthlahrung hauh loh hian ziak a chhuah hi nasa zawkin i intihmuh thar leh teh ang u khai. Namen lo a nasa in a tangkai dawn si a. Thuziak mite leh ziah tum mek te, in zavaiin thuziak nuam theuh u le.