“A, tunhma lam kan tleirawl chhoh lai a kum hnih khat emaw chhung lek ka inchiu ve thin bak kha chu ka inchiu tawh ngai lo”, an ti tlangpui. Nia a dik reng a ni, tleirawl at lai, nge ni a sual lai a mahni duh vang reng a, a hman dan lo tur leh a hman na lo tur a an hman damdawi rawt dip thlitfim a an inchiu thin avang a Mizoram pum in kan buaipui luih luih mai kha ‘Drugs addict’ tiin kan hre thin. Hun a lo kal a khawvel a thang zel a, a hming te pawh an thlak zel chu a ni. A lo ti thin te pawh an inchhira, an khawngaihthlak reng bawk a ni.
Hnam leh khawtlang kan thang a, chhungkua leh YMA kan tang tlang a, he sualna thlipui hian kian lam a pan tan deuh emaw ni chu aw kan ti ta deuh pawh a ni maithei. Nimahsela, an seilen lai a thlipuiin a nuai fo thingkung te chu an zia a herh kumkhua, kan ti ang deuh hian, thalai nun hi ruihhlo thlipui hian nasa takin a nuaiin a ti khawlo zui thin a ni. Kan hre awm e; HIV-AIDS, Hepatitic B/C, rilru lam buaina, pianphunga rualban lohna, ldt. Heng te hi kan hre tlang lawn hle, tlem a nitin nunkawng, nunphung leh hriselna lam kaihhnawih lehzualte kan sawi zuai zuai teh ang.
Kut leh ke a vung ber bur a, a mawi lo; chu chu kan hria, mipui mimir pawhin eng teh vakah kan ngai lova ngaiah kan nei tawh ni awm tak a ni. Heng kut/ke vung ber bur te hian a tuartu nun a tihrehawm hle a ni. A rit a, a khawng a, nitin nunphunga chetvel a ti harsa a nasa takin an nun a ti thuanawmp a ni. A lan mawi lohna kha chu khuh boh theih a. Chet khawrna leh midang ruala pen ve theihlohna erawh ‘pianphunga rualbanlohna’ a ni ringawt mai. Pem, pan leh tawih ringawt bak hi a tam a ni.
Hetiang kut ke vung ber bur te hian hliam an tuar hma a, awlsam te a hliam theih an ni. Va intihpalh leh accident bur kher pawh a ngai lo. Ho te te ah a pilh in a vun belhchhah a, nasa taka punlun in chu chuan vung reh theih lo, tur ut ut a na leh hnai la (septic) te in a chhuah thei a ni. Chutianga a lo awm chuan enkawl dam harsa tawh tak a ni. A tuartu tan lah hrehawm namen lova nasa a lo ni bawk si.
Engvang a chutia lo awm mai bik nge ni le? A hman loh dan tur leh hman lohna tur a hman anih avang khan damdawi khan thisen zem leh zam tesep (lymphatics) te a tichingpen zova, khalai taksa bung bik a thisen kal dan tidanglamin a ti khaihlak zova, chu mi chu taksa in lo siamthat a tum na lamah phuartu har (fibrosis) a lo insiam ve leh zel a, chung chuan thisen kaldan a ti danglam lehzual thin. Chutah meuh chuan khalai taksa peng bik kha chu saum tho hlim ang mai; ruh, tihrawl, diarduar, thisenzam leh thazam leh vun kha taksa tuihnangah khan a inchiahpuam ul thin ta mai a ni. Chu chu taksa nihphung pangngai ni hek lo le, hman rim emaw, thlah zal lutuk emaw, tihpalh zeuh chuan a vung a zual a, thisen hnianghnar ta lo chu a tihtheih chhiat lehzualna lam a pan ta mai thin a ni. A rahchhuah chu thihna a ni fo thin. Chu mai a la ni nang; kap, zak leh nghawngah te an lo inchiu tawh anih phei chuan kut ke lama thisen lutchhuak ve thei chhun te kha khing lai check pointah khian tlang zo lovin khuarkhurum mawng nei lo chhawng hnih a tla ang hlauh a chanchhia an ni ta mai thin a ni.
Insawithaihna lam pawh a ni lo bawk a sawi zel teh ang. Hetia kutke vung cher chur te a lo pun a, panchhia damthei lo meuh a rawn chhuah chuan a dam har em em mai lehnghal a, a tuartu tan chuan JOBA tia hming thlak mai pawh a chakawm rum rum ta ve ang. Thisen kalphung leh saum bur a chiah ang mai a lo nihtakah chuan, tisa pangngaiin hliam leh pem tidam tura hma a lak ang khan thapui a thawh thei ta si lova, rei tak, hrehawm taka tawrh hnuah hmel mawi lo zetin a damchhuak ve mial hlauh thin chauh a ni. Chumi chhung zawng chuan; sum, hun, tha leh zung leh rilru ngaihtuahna chhiarsen leh tlem sen angai thin a ni. Vanneihthlak taka a lo dam pial anih chuan a hmabak chu fimkhur zawka inenkawl leh invawn uluk a ni. Rilru lama inthlahrunna leh sum lam harsatna ten a lo tlakbuak phei chuan, an nun a khawngaihthlak thei hle a ni. Vun ser leh duk cher chur te leh zungtang chhum bung leh her tlei tlui te chu ka sawi kai tawh lo mai ang.
Aw le, a tira ka sawi ang khian drugs addict tih leh HIV..... etc tih hi chu kan hre fur, ninawm khawpin kan tlangaupui. Chumi piah lamah chuan nasa takin nun leh hriselna a nghawng a, sum pai a khawrh a, nunphung a tikhaihlak a, hlim-lawm a ti khingbai fo thin. Kan ramah ruihhlo hmansual a nep chho a kan ngai anih pawhin, a lo ti tawh thin te zingah heng harsatna leh a bak te hi a awm chho zel dawn tih i hai lovang u. Chu chu hria in kan thalaite; kan tu leh fate hi nasa takin ruihhlo hmansualin a ken tel harsa kan hriat leh hriat lem loh te laka fihlim thei turin tan i lak thar pui teh ang u. Chu chu ka thupui a ni, a la tlai lo, tlai erawh a tlai tep a ni. Tawp thut teh ang.
Ka lawm e.
...khrum
[kan hotuten post an tichhuak tha duh lo nge ni, ka lo tichhuak chhen mai teh ang.]